2015-09-16

Soms zijn juweliers enthousiaster over doosjes dan over hun inhoud. Meestal gebeurt dit wanneer een antiek juweel in het originele doosje zit, als (extra) bewijs van authenticiteit. Maar soms voegt zo'n doosje ook toe aan onze kennis over juwelengeschiedenis.

Onlangs ontvingen we 2 doosjes van een lang vergeten Nederlandse juwelier: Maison van der Stichel. In 1 van de prachtige koningsblauwe doosjes zitten twee 18 karaat witgouden, onyx en parel boordeknoopjes uit circa 1920. Hoewel zeer charmant, zijn ze bescheiden in vergelijking tot het historische belang ervan. Ze vormen namelijk een extra stukje in een koninklijke juwelenpuzzel: die van de maker van het grote saffieren en diamanten diadeem van de Oranjes.   

Geschiedenis van het diadeem
Het was al bekend dat Vita Israël in 1881 het diadeem, met 2 armbanden, had geleverd aan het Nederlandse hof. Vita Israël was een prominente Amsterdamse makelaar in juwelen, diamanten en andere kostbare zaken, maar ze maakten die niet zelf. In 2013, nadat koningin Máxima het diadeem had gedragen bij de inhuldiging van haar echtgenoot koning Willem-Alexander, presenteerde edelsteendeskundige George Hamel zijn onderzoek naar de herkomst van dit diadeem. In een Duits tijdschrift uit 1898, het jaar van Wilhelmina’s inhuldiging waarbij Emma dit diadeem droeg, vond hij een foto van het diadeem zelf – ongedragen, op zichzelf al een zeldzaamheid – en de naam van de maker: Maison van der Stichel. Hoera!  

Maar: de naam deed bij niemand een bel rinkelen. Afgezien van een historische foto van hun atelier op de Keizersgracht en wat vermeldingen in kranten, is bijna niets bekend over Maison van der Stichel. Er zijn geen archieven, wat vaker zo is met ooit beroemde juweliers. Dankzij Hamels onderzoek zag een van deze vergeten namen het daglicht weer, en het werd zelfs landelijk nieuws.  

Zeldzaamheid
Los van de foto en de paar krantenartikelen leverde onderzoek naar Maison van der Stichel verder weinig op. Juwelen van dit huis zijn een zeldzaamheid en zijn niet te vinden in databases van veilingen of op websites van dealers. Er is een tijdschriftartikel uit 1926 waarin juwelen van Van der Stichel staan afgebeeld, en dat was het. Maar nu zijn er in ieder geval deze boordeknoopjes én weten we hoe hun doosjes er uit zien.